Oundulino-crespado
Exsertotheca crispa
Neckeraceae
Nom en français : Onduline crispée.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo douno de gràndi coulounìo sus li roco cauquiero à l'oumbro, o de draparié sus li pège e branco d'aubre vivènt o mort. Se recounèis pulèu eisadamen à si ramo dins lou meme plan e à si poulìdi fueio oundado dins la larjour, sènso costo e acabado amé un pichot benc.
Usanço :I'a pas trop pèr s'engana amé l'oundulino-crespado que se recounèis pulèu bèn. Es uno meno pulèu coumuno au nostre e dins lou relarg mediterran. Meme s'es un pau pu raro à l'uba, èi marcado sus listo roujo categourìo LC valènt à dire soucit minour.
Port : Pluroucarpo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : 3,5 à 4,5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Exsertotheca
Famiho : Neckeraceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,8 à 1,2 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 50 à 2000 m
Aparado : Noun
Desèmbre à Mars
Liò : Roco à l'oumbro
- Pège à l'oumbro
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Exsertotheca crispa (Hedw.) S.Olsson, Enroth & D.Quandt, 2011
(= Neckera crispa Hedw., 1801 )
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753